De Coopertest is een test van je duuruithoudingsvermogen. Het is de bedoeling om in 12 minuten, hardlopend, een zo groot mogelijke afstand af te leggen. Nagenoeg iedere Nederlander heeft tijdens zijn/ haar middelbare schooltijd kennis gemaakt met deze test. Bij TVZ wordt niet slechts de duurconditie getest met behulp van een Coopertest maar is het ook een onderdeel van de loopcompetitie. Het is interessant om na te gaan wat er fysiek met je gebeurt als je je 12 minuten inspant tijdens een Coopertest. Wanneer je hier meer van weet, kun je je beter voorbereiden op de test.

De maximale zuurstofopname

Dr. Kenneth Cooper is de bedenker van de Coopertest. Hij toonde aan dat er een sterke samenhang is tussen de gelopen afstand gedurende 12 minuten en de maximale zuurstofopname. Je maximale zuurstofopname is de maat voor de zuurstof die door de spieren kan worden opgenomen om energie te leveren voor bijvoorbeeld het hardlopen.

Hoe hoger je maximale zuurstofopname, des te meer talent je hebt om duurinspanningen te kunnen leveren. Doe je een tweede test na een periode van training en je legt vervolgens een grotere afstand af in 12 minuten, dan is je maximale zuurstofopname waarschijnlijk gestegen. De opgenomen zuurstof speelt een belangrijke rol bij het leveren van de energie voor de 12 minuten hardlopen.

Energie voor het hardlopen
Voedingsstoffen zoals suikers en vetten worden afgebroken om uiteindelijk de energie te leveren voor het hardlopen. Fysiologen spreken van een omzetting van chemische energie (energie uit voedingsstoffen) in bewegingsenergie (bewegingen bij het hardlopen). Dit proces lijkt niet erg efficiënt, want van alle chemische energie wordt slechts 25% omgezet in de bewegingsenergie. Driekwart komt vrij als warmte. Deze warmte heb je echter weer nodig om veel chemische processen snel te kunnen laten verlopen.

De afbraak van voedingsstoffen vindt hoofdzakelijk plaats met tussenkomst van zuurstof tijdens de Coopertest. Het zijn met name de suikers, die verbruikt worden. Vetten worden minder aangesproken. Deze voedingsstoffen worden meer gebruikt bij langdurige inspanningen met lage intensiteit zoals bij het lopen van een halve of hele marathon.
Om de suikers te verbranden in de spieren, om energie te leveren voor het hardlopen, moet zuurstof naar de spieren worden vervoerd door hart en bloedsomloop. Een groot en sterk hart is daarom een voordeel bij dit zuurstoftransport naar de spieren. De eerste aanvoer naar de bloedbaan vindt plaats via de longen. Meestal is deze aanvoer ruim voldoende om het bloed maximaal van zuurstof te voorzien. Tenslotte moeten de spieren de zuurstof uit het bloed weten te halen om de energie te leveren met behulp van de verbranding van suikers. In de spier bevinden zich een soort energiecentrales waarin deze energieprocessen zich voltrekken.

De voorbereiding
Het zuurstoftransportsysteem (hart en longen) is een systeem dat maar traag op gang komt. Tijdens de warming-up is het daarom van belang de doorbloeding door de spieren en gewrichten te vergroten, waarbij ook de hart- en ademfrequentie zal verhogen. Dit kan door minimaal 10-20 minuten in een rustig tempo in te lopen. Het tempo is dusdanig laag, dat je zonder al te veel moeite een gesprek kan voeren. Eventueel kan de warming-up worden ondersteund met mobiliserende oefeningen voor het hele lichaam en loopscholing. Statische rekoefeningen is in de warming-up niet gewenst en ook niet functioneel.

Wanneer je zonder warming-up zou starten met de Coopertest, neemt het risico op blessures toe en de energie voor het hardlopen wordt in de eerste minuten zonder tussenkomst van zuurstof geleverd. Je spreekt nu een ander energiesysteem aan dat slechts gedurende korte tijd energie kan leveren, waarbij veel nadelige afvalstoffen worden geproduceerd, ofwel melkzuur. Je voelt al snel vermoeidheid opkomen en je tempo gaat na enkele minuten drastisch omlaag. Uiteindelijk gaat dit ten koste van je totale afstand die je kunt halen in 12 minuten.